Oddział Edukacji Kulturalnej i Regionalnej Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej mieści się w budynku dawnej synagogi przy ulicy Piekarskiej 17. Obiekt został wzniesiony w latach 60-tych XIX w . Budynek sytuowany na rzucie prostokąta, murowany i otynkowany, dach czterospadowy pokryty blachą. Na parterze, mieściła się podparta czterema filarami dawna sala modlitw poprzedzona od frontu przedsionkiem, na piętrze zaś znajdowało się pomieszczenie dla kobiet. Bożnica służyła społeczności żydowskiej nieprzerwanie do września 1939 r. W czasie niemieckiej okupacji miasta obiekt znalazł się na terenie getta i pełnił funkcję magazynu. Po II Wojnie Światowej w budynku mieściło się biuro skupu i magazyn Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska". Od początku swojego powstania w 1956 r. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przyrody i Kultury im. Juliana Macieja Goslara (obecna nazwa: Regionalne Towarzystwo Kultury im. Juliana Macieja Goslara) zabiegało o przejęcie niszczejącego budynku. W 1959 r. Towarzystwo otrzymało piętro budynku i przeprowadziło remont zdewastowanych pomieszczeń, które zaadaptowano na Muzeum Regionalne Lasowiaków i Rzeszowiaków. Od 1962 r. cały budynek znajdował się w posiadaniu Towarzystwa, które zbierało eksponaty do muzeum, prowadziło działalność odczytową, wydawniczą oraz organizowało wystawy. W latach 1963-1966 nastąpił remont kapitalny całego obiektu. W 1972 r. Muzeum Regionalne zostało upaństwowione i przekształcone w Muzeum Kultury Ludowej. W sali na parterze organizowano wystawy tymczasowe, znajdowały się tutaj magazyn zbiorów muzealnych i pracownie. Natomiast na piętrze utworzono stałą ekspozycję poświęconą historii Kolbuszowej. W 2008 r. budynek dawnej synagogi został przejęty przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, obiekt został zamknięty i niszczał. W 2014 r. w rezultacie kilkuletnich starań członków Regionalnego Towarzystwa Kultury im. Juliana Macieja Goslara, regionalistów oraz bibliotekarzy, Gmina Kolbuszowa kupiła obiekt od Fundacji. Rok później, zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Kolbuszowej, budynek został przekazany Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej. W 2016 r. biblioteka pozyskała z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz od Organizatora środki na realizację zadania „Modernizacja i adaptacja budynku byłego Muzeum (dawnej Synagogi) na potrzeby Oddziału Edukacji Kulturalnej i Regionalnej oraz automatyzacja procesu wypożyczeń w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej” w ramach: PROGRAMU WIELOLETNIEGO KULTURA+ PRIORYTET "BIBLIOTEKA+. INFRASTRUKTURA BIBLIOTEK". W wyniku trwającego w latach 2016-2018 remontu obiekt wraz z otoczeniem gruntownie zmodernizowano oraz dostosowano do potrzeb Oddziału Edukacji Kulturalnej i Regionalnej, który otwarto dnia 30 stycznia 2019 r.
W jego siedzibie znajdują się: galeria miejska gromadząca prace malarskie z Międzynarodowych Plenerów Malarsko-Rzeźbiarskich organizowanych od 2001 r. w Kolbuszowej, sale ekspozycyjne, w których organizowane są: wystawy poświęcone historii Kolbuszowej i regionu, koncerty, wykłady konferencje, projekcje filmów, wernisaże malarstwa, spotkania autorskie. W budynku znajduje się magazyn zbiorów regionalnych w skład, których między innymi wchodzą: Depozyt części księgozbioru dawnej biblioteki Parafii pw. Wszystkich Świętych w Kolbuszowej (445 wolumeny w tym 174 stare druki), które również z racji zapisów własnościowych (proweniencji) stanowią unikalne źródło badań nad biografiami ich dawnych właścicieli oraz rekonstrukcją zabytkowych bibliotek kościelnych oraz prywatnych. Cyfrowe kopie ksiąg parafialnych parafii z Kolbuszowej, Kolbuszowej Górnej, Niwisk, Przedborza, Weryni oraz Widełki. Zbiory regionalistów, między innymi: Karola Grodeckiego (1925-2000), Haliny Dudzińskiej (1927-2008), Tadeusza Misia (1919-2007), Mieczysława Godlewskiego (1923-2013).
Spis zawartości zdigitalizowanych i udostępnionych ksiąg parafialnych w Czytelni im. dra K. Skowrońskiego:
Archiwum Parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Widełce
Archiwum Parafii pw. Św. Mikołaja w Niwiskach
Archiwum Parafii pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kolbuszowej Górnej
Archiwum Kolegiaty Wszystkich Świętych w Kolbuszowej
Archiwum Parafii pw. Józefa Rzemieślnika w Przedborzu
Telefon: 17 22 70 220 w. 31 kustosz, 17 22 70 220 w. 32 kierownik, 17 22 71 139
Archiwum Parafii pw. Józefa Rzemieślnika w Przedborzu
1-1 |
Libri Baptisatorum (Natorum) |
1-1.1 |
Liber Natorum pro pago Huta Przedborska (1837-1933) T. 31 Parafia Niwiska (1877-1930), s. 1-36 ; Parafia Kolbuszowa (1837-1960), s. 1-115 |
1-2 |
Libri Copulatorum |
1-2.1 |
Liber Copulatorum ecclesiae Kolbuszoviensis pro pago Huta Przedborska (1857-1929 ; 1881-1960) T. 22 Parafia Niwiska (1857-1929), s. 33-48 ; Parafia Kolbuszowa (1881-1960), s. 1-32 |
1-3 |
Libri Mortuorum |
1-3.1 |
Liber Mortuorum pro pago Huta Przedborska (1861-1960) T. 20 Parafia Niwiska (1890-1930), s. 51-61 ; Parafia Kolbuszowa (1861-1960), s. 1-42 |
2-1 |
Libri Baptisatorum (Natorum) |
2-1.1 |
Liber Baptisatorum pro pago Przedbórz (1788-1826) T. 16 |
2-1.2 |
Liber Natorum pro pago Przedbórz (1826-1842) T. 24 |
2-1.3 |
Liber Natorum pro pago Przedbórz (1842-1882) T. 34 |
2-1.4 |
Liber Baptisatorum pro pago Przedbórz (1882-1915) |
2-1.5 |
Liber Baptisatorum pro pago Przedbórz (1915-1971) |
2-1.6 |
Metryki narodzin Przebórz, Werynia (1899), Zawada Uszewska |
2-2 |
Libri Copulatorum |
2-2.1 |
Liber Copulatorum ecclesiae Kolbuszoviensis pro pago Przedbórz (1855-1891) T. 16 |
2-2.2 |
Liber Copulatorum ecclesiae Kolbuszoviensis pro pago Przedbórz (1891-1932) T. 27 |
2-2.3 |
Liber Copulatorum pro pago Przedbórz (1933-1989) T. 3 |
2-3 |
Libri Mortuorum |
2-3.1 |
Liber Mortuorum pro pago Przedbórz (1850-1907) T. 17 |
2-3.2 |
Liber Mortuorum pro pago Przedbórz (1907-1980) T. 18 |